این روزها به نظر می‌رسد برخی از امپراتوری‌های قدیم در حال برخاستن از گور هستند. تلاش ترک‌ها برای احیای امپراتوری عثمانی شکست خورد، اما سه امپراتوری دیگر حداقل یک پایشان را از گور بیرون نهاده‌اند: امپراتوری پارسی، خلیفه‌گری عرب و امپراتوری روسیه.

ایران خشت روی خشت می‌گذارد و همانطور که در فاکس نیوز هشدار دادم، امروز ایرانی‌ها با میراث پارسی خود، همچون ارتش 2500 سال پیش کوروش، در حال یورش هستند. رئیس‌جمهور ما که سرگشته دست‌وپا کردن میراثی برای خود است، سعی دارد به هر شکل که شده بر سر برنامه هسته‌‌ای ایران به توافق برسد و پیشروی‌های این کشور در خاورمیانه را نادیده می‌گیرد. پرزیدنت اوباما در نطق اخیر خود، حتی از ایران در مقابل کنگره و تحریم‌های آینده دفاع کرده است.

مساله دبرنامه سلاح هسته‌ای ایران بسیار حیاتی است و در درجه اول قرار دارد اما این برنامه تنها برنامه از نقشه بزرگ تهران نیست. عدم دستیابی به توافق، بهتر از یک توافق بد است. در حال حاضر تهران ‌چیزی از دست نداده، در حالیکه ما به آن‌ها زمان، کاهش تحریم‌ها و تقریبا 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده‌شان را داده‌ایم.

حالا پارسی‌های مدرن چه می‌کنند؟ ایران بر غرب افغانستان تسلط دارد. شیعیان عراق تبدیل به یک کشور وابسته شده‌اند و سیاست عدم پیاده‌کردن سربازان آمریکایی باعث شده تا نیروی هوایی آمریکا در خدمت تلاش‌های ایران علیه داعش قرار گیرد. اگر این خلیفه‌گری عقب رانده شود، ایران کنترل این سرزمین‌ها را در دست می‌گیرد. این موضوع فقط مختص عراق نیست. سوریه مدت‌هاست وابسته ایران محسوب می‌شود. اگر رژیم اسد دوام یابد – که به نظر می‌رسد اینگونه باشد – سوریه نیز دین خود را به امپراتوری باززاد? شده پارسی ادا خواهد کرد.

تهران از طریق حزب‌الله، صحنه سیاسی لبنان را نیز در اختیار دارد. عدم تمایل ما به مسلح کردن مستقیم کردها، موجب شده تا در میان هرج‌ومرج داعش، تنها متحدان ما بخاطر حفاظت از خود به ایران پناه ببرند.

شورشیان حوثی یمن که تحت حمایت ایران قرار دارند، دولت هوادار آمریکا در این کشور را به تازگی سرنگون کرده‌اند. یمن هم‌مرز عربستان سعودی است که در میانه این ناآرامی‌ها در حال تغییر رهبری بسر می‌برد. شاید عربستان باید در سرنوشت یمن دخالت کند. خانواده حاکم بر این کشور بیم آن دارند که در این مواجهه ارتش تا دندان مسلح عربستان نیرویی پوچ و توخالی به نظر بیاید.

ایرانی‌ها تهییج شیعیان بحرین را نیز از یاد نبرده‌اند.

اگر ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد، سوای تهدید اسرائیل، بر خلیج فارس و تمام نفت آن تسلط خواهد یافت. آن‌چه ترسناک است، قدرت تاریخ و میراث فرهنگی است. اولین امپراتوری پارسی در قرن ششم پیش از میلاد قدرت گرفت. همان امپراتوری که ارتش عظیمش را سراغ یونانی‌ها فرستاد. ما تاریخ را از دریچه یونان و فیلم‌های کودکانه‌ای چون 300 می‌بینیم، اما امپراتوری پارسی با فرهنگ غنی و اصیل خود سنگ بنای تمدن است. حتی اسکندر کبیر هم مبهوت شیوه زندگی پارسی‌ها شد و تنها اسلام توانست در هزاره بعد زوال آن‌ها را رقم بزند. امپراتوری‌های دیگر – هیتی ها، آشوری‌ها، بابلی‌‌ها – ناپدید شدند اما زبان و فرهنگ پارسی بر فاتحان پیروز شد و غرور پارسیان قدرتمند و ماندگار شد. وقتی آمریکایی‌ها ادعای کمپین بمباران برق‌آسا می‌کنند یا این‌که می‌گویند ایرانی‌ها حسرت آمدن به سمت ما را دارند، این توهمی بیش نیست. پارسی‌ها برخلاف اعراب برادرکش، هویت قومی متحدی دارند که با اسلام شیعه قدرتمندتر شده. امپراتوری احیاشده پارسی با سلاح هسته‌ای دنیا را خواهد لرزاند.

ممکن است در مورد "عصر طلایی" خلیفه‌گری عربی هم سوءتفاهم وجود داشته باشد. خلیفه‌گری عرب توسط مغول‌ها نابود شد. سلجوقیان و ترک‌های عثمانی امپراتوری خود را روی ویرانه‌ها بنا کردند و سلطان عثمانی خود را خلیفه جدید نامید.

اعراب بر خلاف پارسی‌ها که تمدن خود را ساختند، ریشه کوچ‌نشینی دارند و دینشان متاثر از آموز‌ه‌های مسیحی و یهودی است. آموزه و هنرشان وابسته به محققان و دیوان‌های یونانی، دکترها و فیلسوفان یهودی و هنرمندان و معماران پارسی است. خلیفه‌گری عرب تکه‌هایی است که با زور به هم چسبانده می‌شود. وقتی اقتدار نظامیش فرو ریخت، چیزی جز بازگشت به راحت‌طلبی مذهبی و فرهنگی برایش باقی نمی‌ماند.

"هویت عربی" افسانه‌ای است که از به‌هم‌چسباندن لیبی قبیله‌ای و مصریان، سودانی‌ها و سوری‌های شهری، فرهنگ مدیترانیه‌ای لبنان و بربریت یمنی ساخته شده. تلاش‌های جنگ سرد برای دستیابی به نوعی ملی‌گرایی عربی با این اختلافات به شکست انجامید. اسلام چیز دیگری است. حتی از زبان مشترک بسیار قدرتمندتر است و درخواست سنی‌های افراطی برای احیای خلیفه‌گری اثرات عمیقی در بر دارد.

در دهه 1990 برخی سعی داشتند به واشنگتن بفهمانند که دولت‌ها تغییر می‌کنند، اما روس‌ها روس باقی می‌مانند و پارسی هم پارسی و اعراب هم عرب. کسی نمی‌خواست این را بشنود.

به واقعیت خوش آمدید. ولادمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه، یک سزار است که اراده آهنین پطر کبیر و ایوان مخوف را دارد. پوتین خود را جانشین سزارهای قدرتمند می‌داند. بحران‌ها اقتصادی اخیر خللی در برنامه او برای فتح سرزمین‌های جدید ایجاد نکرد. ماه پیش رئیس‌جمهور ما ادعا کرد، سیاست‌هایش پوتین را بازداشته است، اما مدت‌ها پس از آن‌که اوباما پست خود را ترک کند، پوتین بر سر کار خواهد بود. پوتین می‌خواهد امپراتوری روسیه را احیا کند نه امپراتوری شوروی را.

ما با برخاستن سه جسد از گورستان تاریخ مواجهیم، امپراتوری پارسی که به 26 قرن پیش بازمی‌گردد، خلیفه‌گری عربی که تقریبا 1400 سال پیش تاسیس شد و امپراتوری روسیه که مربوط به دوران هنری هشتم و الیزابت کبیر است. هر سه این‌ها، اگر سلاح هسته‌ای (ایران یا روسیه) نیز وارد بازی شود، آینده و امنیت و حتی بقای درازمدت ما را تهدید می‌کنند.

نویسنده: رالف پیترز

منبع: نیویورک پست - 1 فوریه 2015

دولت یهود در لیست کشورهای نامطلوب، پس از کره شمالی قرار گرفت و جایگاه دوم را به خود اختصاص داد.

براساس یک نظرسنجی که هفته گذشته منتشر شده، جدا از کره شمالی، اسراییل بیش از دیگر کشورهای جهان برای مردم بریتانیا نامطلوب است.

این نظرسنجی که در ماه اوت انجام و روز پنج شنبه ازسوی مؤسسه سلطنتی امور بین المللی منتشر شده، نشان می دهد که نسبت به نظرسنجی قبلی که دو سال پیش انجام شده بود، افکار منفی بریتانیایی ها در قبال اسراییل به شکلی قابل توجه افزایش یافته.

35 درصد از بریتانیایی ها در سال 2014 اظهار داشته اند که "به ویژه" نسبت به اسراییل "حس مطلوبی ندارند"، درحالی که این تعداد در سال 2012 به 17 درصد می رسید. 

ازطرف دیگر، این تحقیق نشان می دهد که عقاید منفی مردم بریتانیا نسبت به اسراییل از ایران بیشتر است
[33 درصد در سال 2014 در مقابل 45 درصد در سال 2012].

قابل ذکر است که این تحقیق در اوت 2014 و در بحبوحه جنگ اسراییل علیه حماس در نوار غزه انجام شده که طی آن خسارات وارده به هر دو طرف به شکلی گسترده ازسوی رسانه ها تحت پوشش قرار گرفته بود.

بریتانیا در ماه مه انتخابات عمومی برگزار خواهد کرد. دیوید کامرون در زمان رویارویی اسراییل و حماس در تابستان گذشته حمایت خود را از اسراییل اعلام کرده بود. درحالی که اد میلیبند، رهبر اپوزیسیون کارگری، به شدت نسبت به این مسأله به انتقاد پرداخت.

منبع: آی 24 نیوز، اول فوریه 2015

آنتونی سامرانی

پادشاه جدید عربستان علی رغم تداوم ظاهری در ادامه سیاست‌اش با شرایط کاملاً جدیدی در منطقه روبروست که به هیچ‌وجه با آغاز دوران پادشاهی سلف‌اش قابل مقایسه نیست.

چندین دهه است که عربستان سعودی به عنوان یک حکومت محافظه کار شناخته می شود و هموار ترجیح داده تداوم آنچه را که از قبل وجود داشته در دستور کار قرار دهد، نه اینکه روی به ایجاد تحول آورد. این موضوع با اظهارنظر پادشاه جدید، سلمان، که چند ساعت پس از مرگ برادرخوانده‌اش، عبدالله، بیان کرد مورد تأیید قرار گرفت: "به کمک خداوند در مسیر صحیحی که از زمان تأسیس پادشاهی توسط ملک عبدالعزیز بن سعود و پسرانش دنبال شده خواهیم ماند." به بیان دیگر و شفاف‌تر، هیچ‌گونه تغییر اساسی‌ای دراین زمینه قابل پیش‌بینی نیست.

درخصوص مسایل داخلی، احتمال اینکه روند اصلاحات تسریع شود و اصول سرسختانه وهابی‌گری مورد تجدیدنظر قرار گیرد بسیار ضعیف است. درخصوص مسایل خارجی، حتی اگر در خطوط اصلی سیاست خارجی پادشاهی سعودی تغییری حاصل نشود [مبارزه علیه تروریسم، بهبود روابط با ایالات متحده، دفاع از دامنه نفوذ در جهان تسنن و به ویژه چالش‌طلبی در برابر رقیب دیرینه‌اش ایران]، ولی نباید فراموش کرد که پادشاه جدید باید پرونده‌های پیچیده بسیاری را در منطقه ای که با بحران‌های متعددی روبروست حل و فصل کند: عراق، سوریه، یمن، لیبی، نوار غزه،...

بحران یمن یا سوریه، یا نزدیک شدن ایالات متحده به ایران، موضوعاتی نیستند که باعث ایجاد تفاوت بین دو پادشاه شوند، ولی ترکیب بندی‌های سیاسی محلی، منطقه ای و بین المللی می تواند سلمان را به متفاوت بودن از سلف خود مجبور سازد. به هرحال، وظیفه او دفاع از منافع سعودی هاست و دراین راستا ممکن است استراتژی جدیدی در سه پرونده اصلی که دربرگیرنده موضوعات مهم سیاست خارجی‌اند تعریف کند.

عقده خود کم‌بینی

احتمال رسیدن به توافق بر سر پرونده اتمی ایران میان تهران و گروه شش کشور به هراس همیشگی عربستان سعودی تبدیل شده. ابتدا به این دلیل که چنین توافقی به معنی پایان انزوای ایران در صحنه بین‌المللی خواهد بود و سپس به این دلیل که باعث نزدیک شدن تهران و واشنگتن خواهد شد. این درحالی است که از دید ریاض، ایران همچنان به مثابه قدرتی متجاوز و سلطه‌جوست که مستقیماً به منافع عربستان در حوزه نفوذش از لبنان تا بحرین با گذر از عراق، سوریه، یمن و غزه حمله می کند. عربستان در برابر این خطر بزرگ، یعنی مداخله ایران در منطقه، مجبور به تغییر استراتژی خود شد. سه مثال دراین خصوص قابل ذکر است. در بحرین، عربستان مجبور به مداخله نظامی شد که در تاریخ این پادشاهی بی‌سابقه بوده و دلیل آن سرکوب تظاهرکنندگان علیه حکومت سنی بر سر قدرت بود. در یمن، عربستان در برابر افزایش قدرت حوثی‌ها و در برابر تهدیدهای فزاینده القاعده در شبه جزیره عربستان به سیاست مشاهده و عدم مداخله متوسل شده، بدون اینکه استراتژی مشخصی را اتخاذ کند. در سوریه، بودجه مورد نیاز برای چندین گروه شورشی را به هدف سرنگونی حکومت اسد تأمین کرده یا احتمالاً اکنون نیز تأمین می کند. ولی در این سه مورد، سیاست برخورد این پادشاهی همواره با مقاومت رقیب ایرانی‌اش مواجه شده؛ به طوری که اغلب مجبور گشته از سیاست نفوذی و نرم به سیاست یورشی و مداخله متوسل شود.

با این حال، امضای توافق در برنامه هسته ای ایران بدین معنی نیست که روابط میان ایالات متحده و عربستان سعودی تیره خواهد شد. رابطه فوق‌عملگرایانه‌ای که این دو قدرت را از زمان پیمان روزولت-ابن سعود در سال 1945 به یکدیگر پیوند می دهد، برای هر دو طرف بسیار عمیق و اساسی است و نمی توانند آن را زیر سؤال ببرند. عربستان سعودی به چتر نظامی آمریکا نیاز دارد، درحالی که ایالات متحده به شکلی مضاعف از این پادشاهی سود می برد: فروش آخرین نوآوری های صنایع نظامی‌اش به قیمت گزاف و سود بردن از تعرفه‌های ویژه و ثبات اولین قدرت نفتی جهان. علی رغم تمامی این مسایل، اشتباه نگفته ایم اگر بگوییم که روابط میان واشنگتن و ریاض چیزی بیشتر از آنچه در گذشته بوده نیست. امروز وابستگی آمریکا به نفت عربستان بسیار کمتر از گذشته است و برخی از تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک واشنگتن، ازجمله نزدیک شدن به ایران، حمایت از بهار عربی، و عدم مداخله در سوریه، به شدت سران پادشاهی را آزرده خاطر کرد. تصمیم شاهزاده سعود الفیصل، وزیر خارجه پرتحرک عربستان، به نرفتن پشت تریبون سازمان ملل، به خوبی گواه این مسأله است [در زمانی که نامزدی عربستان سعودی برای انتخاب شدن به عنوان عضو غیردائمی شورای امنیت همچنان به قوت خود باقی بود].

اگر هراس عربستان از ایران در چندین پرونده قابل توجیه باشد، ولی قبل از هر چیز به نظر می رسد که به دلیل عقده خود کم بینی است. ایران علی رغم انزوا و محرومیت از منابع انرژی قابل توجه همچنان قادر به برقراری استراتژی تهاجمی در بسیاری از جبهه‌ها در آن واحد است و همین مسأله باعث شده که نقاط اتکای خود را در منطقه مستحکم سازد. رابطه این کشور با عراق، سوریه، حزب الله، حوثی‌ها، حماس و همچنین قدرت‌های حوزه خلیج فارس مانند قطر، نشان از این قابلیت دارد. در آن سو، به نظر می‌رسد که عربستان سعودی با تمامی امکانات‌اش، قادر نیست یک استراتژی قابل‌اطمینان و معتبر اتخاذ کند که به طور خودکار مجبور نشود به دسته چک متوسل شود و برای حل و فصل هر بحرانی از ذخایر مالی‌اش بهره ببرد.

و کل مشکل در همین نکته نهفته است...

منبع: لوریان لوژور، 24 ژانویه